زمان مطالعه: 5 دقیقه

عیب یابی تابلو برق های صنعتی

عیب یابی تابلو برق دانشی است برای همه مهندسان برق دانستن آن الزامی است. در کارخانه ها و صنایع بسیار پیش میاید که دستگاه ها از کار می افتند و باعث توقف تولید و متضرر شدن شرکت ها و صنایع می شوند. این ایراد می تواند الکتریکی باشد یعنی مربوط به تابلو برق راه اندازی یا تابلو برق اصلی باشد. این مقاله تا انتها با زیمنس تهران (نمایندگی زیمنس) همراه باشید.

در صورت بروز مشکل در تابلو برق های صنعتی ۴ مورد زیر را بررسی نمایید: 

  • نحوه راه اندازی
  • خود تابلو برق
  • الکتروموتور
  • سیستم های هیدرولیکی، پنوماتیکی

اجزای تابلو برق های صنعتی

به صورت معمول در تابلو برق ها از اجزای نظیر کلید های اتوماتیک، کلید های مینیاتوری، مدارهای برقی، کنترل کننده ها، کنتاکتور، کابل های برق و انواع فیوزها به کار گرفته شده است. یکی از بزرگترین ایرادات در تابلوهای برق مربوط به مدارهای برق می شود. معمولاً در قسمت بالای تابلو برق کلید بزرگ تری نصب شده که در واقع قطع کننده مدار اصلی یا مدار شکن است و جریان برق ورودی به تابلو برق را کنترل می کند. زمانی که جریان ورودی به کلید مدار شکن بیش از حد ظرفیتی که برای آن تعیین کرده اند باشد، این کلید گرمای زیادی تولید کرده و با فعال شدن خود جریان برق را قطع می کند.

۶ نشانه وجود مشکل در تابلو برق ها

  1. ریست نشدن کلیدها
  2. بالا زدن دائمی کلیدهای مینیاتوری
  3. داغ شدن کلیدها و کابل های برق
  4. خروج بوی دود و یا سوختگی از تابلو برق
  5. ذوب شدن و یا آتش گرفتن کابل های داخل تابلو برق
  6. شنیدن صدایی شبیه به سرخ شدن از داخل تابلو برق

چه دلایلی سبب داغ شدن تابلو برق ها می شود؟ 

در بسیاری از موارد داغ شدن بیش از حد تجهیزات داخلی تابلو برق ها سبب بروز مشکلات دیگر خواهد شد. ممکن است کابل ها ذوب شوند و در این حد کلید های مینیاتوری بالا می زنند. با ادامه آموزش عیب یابی تابلو برق همراه باشید. زیمنس تهران - عیب یابی تابلو برق

  • وجود اضافه بار
  • سفت نبودن اتصالات
  • عدم تعادل بار
  • عدم استفاده از کابلشوی بیمتال
  • چک کردن محل قرار گیری کابل ها

عیب یابی کلید اصلی تابلو برق صنعتی

اگر  مشاهده کرده اید که زبانه کلید اتوماتیک MCCB در وسط قرار گرفته است به این معنا می باشد که کلید اصلی در حالتی به نام فالت قرار گرفته است. در جهت رفع حالت فالت کلید اصلی باید متوجه شوید که از چه جهتی به کلید وارد شده است. علت به وجود آمدن فالت عبارتند از:

  1. از طریق اضافه بار
  2. از طریق اتصال کوتاه
  3. صادر شدن فالت از تیغه های کمکی داخل کلید
  4. آسیب دیدگی کلید

در این حین اجازه وصل کلید را نخواهید داشت مگر اینکه ایمنی را رعایت کنید. برای اینکه بار از روی کلید ها برداشته شود، حتما کلید ها و فیوز ها قطع نمایید و بعد مراحل زیر را طی کنید.

گام اول: تست تابلو برق

  1. چک کردن اتصالات باس بار جهت اطمینان از اتصال صحیح فیوز ها و کلید
  2. چک کردن نداشتن لوز کانکشن. در این جهت از سالم بودن کلید اصلی اطمینان پیدا کنید. (به این صورت که با مولتی متر اختلاف بین تمامی فاز ها را در ورودی کلید اندازه گیری میکنیم که مقدار تمام آن ها باید برابر باشد. )
  3. بررسی تمامی اتصالات ورودی و خروجی کلید (اتصالات داخلی و خارجی)

نکته! پس از چک کردن تمامی موارد بالا می توانید با رعایت نکات ایمنی از جمله پوشش مناسب (لباس، کفش، دستکش های عایق) در شرایط قطع کامل کلید و فیوز اقدام به اتصال کلید نمایید.

گام دوم: تست تابلو برق صنعتی

  • بررسی صحت عملکرد کلید های فرعی و همچنین فیوز ها

این مرحله خیلی مهم می باشد که فرد متخصص انجام دهد زیرا ممکن است یک لحظه بی احتیاطی خطرات جانی را به همراه داشته باشد. اگر کلید و فیوز ها به درستی عمل می کردند که مانعی نیست. اما اگر با اختلال در عملکرد یک فیوز مواجه شدید باید اتصالات خروجی را بررسی نمایید تا موردی که موجب اضافه جریان شده است را هر چه سریعتر بیابید.


بیشتر بخوانید: معرفی کلیدهای مینیاتوری


عیب یابی تابلو برق خازنی

در تمامی موارد عیب یابی رعایت نکات ایمنی حرف اول را میزند پس در مورد تابلو برق خازنی هم این مورد مستثنی نیست. در تابلو برق ها با بررسی کابل های قدرت رو به رو هستیم تا بتوانیم خازن ها را تخلیه بار کنیم. الزامی بودن این تخلیه به قدری است که ممکن است با قطعی عضو حتی مرگ مواجه شویم. پس حتما این نکته را در نظر بگیرید. مواردی که ممکن است در این مدل تابلو برق رخ دهد عبارتند از:

  • بررسی صدور فرمان از رگولاتور که در الویت هم می باشد.
  • سیم بندی نادرست در فرمان تابلو برق
  • تنظیم نادرست رگولاتور

نتیجه گیری عیب یابی تابلو برق صنعتی

شناخت کامل تمامی اجزا تابلو برق، نحوه اسمبل بودن و نحوه کار کردن از الزامات اولیه به شمار می آید. از این جهت بسیار مهم می باشد که اگر در تابلو برقی از چندین تا کنتاکتور و… استفاده شده بود بتوان تشخیص داد که هر کدام برای چه عملکردی استفاده شده است. کنترل فاز یک جز جدانشدنی در تابلو برق ها می باشد که در موارد نادری شاهد نبود ان خواهیم بود. چک کردن کنترل فاز را در الویت قرار دهید. باید چک کنید که فالت رخ نداده باشد. اصولا رخ دادن فالت ها در اثر اضافه جریان، جا به جایی فاز ها یا حتی دو فاز شدن صورت می گیرد.

– گزینه دوم، چک کردن سایر المان ها اندازه گیری (برای مثال کنترل بار ها در نظر بگیرید که می توانند از طریق ۳ CT اضافه جریان را در مدار تشخیص دهند. مدار هم با فالتی که رخ می دهد موجب قطع شدن می شود. )

– گزینه سوم در شرایطی می باشد که هیچ گونه فالتی رخ نداده است و مدار فرمان از کار افتاده است. در این هنگام منبع تغذیه فیوز مدار فرمان را بررسی کنید که دچار آسیب دیدگی (خراب یا سوختگی) نشده باشد.

– گزینه چهارم، بررسی المان ها از جمله اعم از شستی استپ و استارت, سلکتور ها, استپ قارچی, تیغه های کمکی کنتاکتور ها, تغذیه ی صحیح کنتاکتور ها. یک ترفند مهم در مورد المان ها می توان انجام داد. برای مثال اگر در تابلو برق را به این صورت برنامه ریزی کرده باشند که پس از استارت، فیوز وارد عمل شود. در این حین موتور توسط مدار قطع شود باید به سراغ موتور بروید تا عیب یابی کنید. به این صورت که کابل های موجود موتور را از ترمینال خروجی خارج نمایید و تابلو را بدون وجود موتور استارت نمایید. اگر تابلو بدون بروز هیچ گونه مشکلی در حالت اتصال باقی مانده و استارت می شود باید بدانید که موتور است که ایراد پیدا کرده است و ممکن است دچار قفل شدن رتور شده باشد. برای سایر المان ها هم همین روند را پیش بگیرید.

سیم بندی اشتباه می تواند موجب مشکلات زیر را به همراه داشته باشد:

  • دو فاز شدن
  • درست متصل نکردن نول های جامپر
  • بستن تیغه ی NO به جای تیغه ی NC

در تابلو برق هایی که PLC در آنها تعبیه شده است باید فرمان هایی که از PLC صادر می شود را بررسی نمایید. در صورت بروز مشکل باید رفع باگ کنید. مورد دوم چک کردن فیوز می باشد که باید سوخته نباشد.


پایان مقاله: عیب یابی تابلو برق